De missie van Hortus botanicus Leiden is een groene schatkamer zijn. De winkel hoort daarvan een afgeleide te zijn. Dat vraagt om een frisse blik op het huidige productassortiment en de winkelinrichting en op een actueel inzicht in de cijfers. Voor beide vragen hebben we een workshop en training over productassortiment en winkelcijfers georganiseerd. Het commercieel management, het hoofd van de winkel en het winkelpersoneel namen hieraan deel. 

Productassortiment en winkelinrichting

Wat maakt een winkel een groene schatkamer? We zijn vanuit deze vraag begonnen met een analyse van wat de winkel nu te bieden heeft aan producten en wat moeten we doen om zo dicht mogelijk bij de missie aan te sluiten. In andere woorden: hoe kan de hortuswinkel de passie voor planten en de kennis voor mens en natuur delen met haar publiek?

We starten deze training altijd met een inspiratierondje door de winkel. We beginnen bij de entree: wat ziet jouw publiek? En zo lopen we de hele winkel door met de ogen van ons winkelpubliek. Heel leerzaam. Vervolgens vertellen de deelnemers aan de hand van 5 producten die ze zelf hebben uitgekozen waarom zij vinden dat deze producten passen bij de Hortus. We betrekken daarbij uiteraard ook de diverse doelgroepen, het assortiment en thema’s waarmee je in de winkel kunt werken. Ieder blok van de training helpt om vanuit verschillende invalshoeken te kijken naar de winkel en het assortiment. Door de verschillende invalshoeken leer je te kijken vanuit de bezoeker, de doelgroepen en de missie van de hortus.

Doel is dat de deelnemers gezamenlijk de uitgangspunten bepalen voor een kernassortiment dat past bij de missie en de visie van de Hortus en zijn publiek. Een nieuwe, helderde focus op het productaanbod dat aansluit op de (huidige) doelgroepen en de missie/visie van het museum. De training heeft geresulteerd in duidelijke thema’s in de winkel, een kleiner productassortiment dat sneller kan rouleren, waardoor je vaker kunt vernieuwen, je bezoekers eerder verrast en je voorraad kleiner blijft wat financieel gunstiger is. Kortom, een winkel die past bij een groene schatkamer.

‘Meten is weten’ – commerciële analyse van de Hortus-winkel

En daarmee komen we bij de workshop die we ook hebben gehouden met het commercieel management, het hoofd van de winkel en het winkelpersoneel. Een analyse van bezoekcijfers, verkoopcijfers, omzet, marge en voorraad. Vaak ontbreekt het museumwinkels namelijk aan het juiste inzicht om beter financieel beleid te voeren en de bijdrage van de winkel aan het totaalresultaat van het museum te vergroten. En dat is zonde, want er is veel meer mogelijk dan met denkt.

In de workshop kwamen deze cijfers en aspecten voorbij:

• Financiële rapportage samenstellen over de afgelopen 3 jaar
• Advies opstellen voor de komende 2 jaar
• KPI’s definiëren voor de Hortus-winkel voor het komende jaar
• Advies over voorraadbeheer en de omvang van productgroepen (groter, kleiner)
• Advies over de prijsstelling van de winkel en daarmee het imago van de winkel*
• Advies over welk deel van het assortiment geschikt is om een eigen productlijn(en) mee te starten

* Veel museumwinkels hebben een teveel aan goedkope producten. Dat leidt ertoe dat mensen sneller een goedkoop product kopen (bijvoorbeeld als herinnering) en het duurdere laten liggen. Daarnaast hebben goedkope producten een negatieve invloed op het imago van de winkel en uiteindelijk het museum zelf. Een evenwichtige prijsopbouw leidt tot hogere omzetten, hogere marges en een beter imago.

Met de financiële analyse en de adviezen hebben we in de workshop een solide basis gelegd voor een stappenplan naar een productassortiment, samenstelling en prijsstelling. De financiële analyse geeft de deelnemers aan de workshop de mogelijkheid aankopen van het assortiment beter te beoordelen, passend bij de doelstellingen en commerciële en thema’s van de Hortus-winkel.

Om haar personeel zich meer bewust te maken van de mogelijkheden die je hebt met winkelinrichting en productpresentatie in de museumwinkel heb ik bij FOMU Antwerpen een 1-daagse training winkelinrichting en productpresentatie gegeven aan de shopmanager en shopmedewerkers. 

Denken en kijken als een klant. Wat verwachten zij in de winkel van het FOMU?

Veel mensen die in een museumwinkel werken, hebben maar weinig kennis van de basisprincipes van productpresentatie, winkelinrichting en bezoekersflow. Onze retailtraining is er specifiek op gericht om winkelmanagers en winkelpersoneel deze basisprincipes bij te brengen, zodat zij zelfstandig hun museumwinkel goed kunnen inrichten en beheren. Daarbij kijken we zowel naar de producten die bij de vaste collectie horen als producten die tijdelijk te koop zijn tijdens een tentoonstelling.

Uitgangspunten voor de training winkelinrichting en productpresentatie

1. Doelstellingen en commerciële basis museumwinkel
2. Missie, visie, kernwaarden FOMU
3. Kernassortiment museumwinkel
4. Verbetermogelijkheden winkelinrichting, flow en productpresentatie
5. Werken met thema’s

Samen met het personeel uit de winkel, de shopmanager en een marketeer van het FOMU hebben we gekeken naar de merkwaarden van het FOMU en hoe we die terugvinden in de winkel. Dat doen we door te denken als een klant en door hun ogen te kijken naar het productassortiment. In het verlengde hiervan namen we de flow (route van de klant) door de winkel en de zichtlijnen onder de loep. Wat ziet een klant als eerste? Hoe trekken we de klant naar de meer actuele (tentoonstelling) en aantrekkelijke producten in de museumwinkel.

Praktische oefeningen tijdens de training

1. Presenteer 3 producten die representatief zijn voor het FOMU
2. Laat zien waar je die terugvindt in de museumwinkel en waar je ze mist
3. Hoe kun je de winkel anders inrichten, de flow verbeteren en producten beter plaatsen en presenteren
4. Verkooptechnieken in de winkel. Hoe verkoop je een boek, sieraad of home deco?
5. Maak een flat-lay voor Instagram

De Training winkelinrichting en productpresentatie helpt altijd om nieuwe inzichten te verkrijgen in je doelgroep, in je presentatie en de kennis die je met elkaar deelt! Want een succesvolle museumwinkel maak je samen. En daarom doe je ook deze training samen!

In 2023 is het resultaat zichtbaar

Het FOMU vernieuwt de FOMU shop en entree. Daarom zijn de online shop en fysieke winkel gesloten van 9 januari tot 16 februari 2023. “We kijken er naar uit om jullie binnenkort opnieuw te verwelkomen met een gloednieuwe en verbeterde winkelervaring!”